ritueel van betekenis
De kracht van een kaarsje
Waarom steken mensen een kaarsje op in een kerk? Vuur en licht worden al heel lang gebruikt in religie en spiritualiteit. Bij het openslaan van de Bijbel komt het in Genesis 1 meteen ter sprake: ‘“Er zij licht!”, en er was licht.
Door alle eeuwen heen hebben mensen licht en donker ervaren als de ultieme tegenstelling. Licht en donker, dag en nacht staan symbool voor leven en dood, voor het goddelijke en het kwade.
In het christen- en jodendom heeft het aansteken van een kaars nog steeds een religieuze betekenis. Zoals de paaskaars, symbool van Gods liefdeEn natuurlijk Allerzielen op 2 november, de dag waarop doden worden herdacht en in de mis of kerkdienst hun namen worden genoemd. Ook gaan veel nabestaanden naar begraafplaatsen, om deze op te ruimen en te versieren en samen hun overledenen te herdenken.
Kaarslicht kan symbool staan voor de verbinding tussen hemel en aarde. Allerzielen werd aanvankelijk ingesteld om de ziel van de dode veilig te stellen en hem te redden uit het vagevuur. Tegenwoordig staat bij het branden van een kaarsje niet meer de dode, maar de nabestaande centraal. Dan wordt het een vorm van rouwverwerkening.
Maar het zou te beperkt zijn om het alleen als een vorm van rouwverwerking te zien. Op vakantie een kerkje binnenschieten om een kaarsje aan te steken voor je overleden moeder, of een lichtje naast de foto van je dode oma brandend houden: overal ter wereld doen mensen dit. Ook worden er kaarsen gebrand als er iemand ziek is, examen moet doen of op een andere manier een duwtje in de rug nodig heeft. Het lijkt wel een alternatieve vorm van bidden: steun vragen voor wat moeilijk is.
En niet alleen leden van een kerk of religie. Ook mensen die denken dat er “iets” is, maar de behoefte om lid te worden of te blijven van een kerk met allerlei regels is al lang “gedoofd” hebben. Wat maakt een brandende kaars nu toch zo’n krachtig middel?
Daar is onderzoek naar gedaan. Kaarslicht geeft licht en warmte en deze worden ervaren als positieve symbolen. Veel mensen die een kaars aanstaken doen dat met concentratie en aandacht gebeurt. Het is een moment van concentratie, rust en bezinning.
Een kaarsje opsteken is een universeel symbool dat iedereen begrijpt. Een heel open symbool ook, waaraan je je persoonlijke invulling mag geven. En dat kan in onze kerk. Iedere zaterdagmiddag van 2 uur tot 5 uur.